بررسی ایراد خودرو هنگام عبور از پیچها: خودرو بیش از حد میپیچد (کمفرمانی یا بیشفرمانی)
عبور از پیچها یکی از چالشهای مهم رانندگی است که ایمنی سرنشینان و حفظ سلامت خودرو را تحت تأثیر قرار میدهد. وقتی خودرو در هنگام گذر از پیچ بیش از حد میپیچد، یعنی رفتار خودرو به شکل غیرطبیعی تغییر میکند؛ این امر ممکن است به کمفرمانی (Understeer) یا بیشفرمانی (Oversteer) مربوط باشد. تشخیص و آشنایی با این ایراد میتواند به رانندگان کمک کند تا کنترل خودرو را بهتر حفظ کنند و از خطرات احتمالی جلوگیری نمایند.
توضیح ایراد
کمفرمانی و بیشفرمانی دو حالت اصلی اشکال در سیستم فرماندهی و پایداری خودرو هستند که هنگام عبور از پیچها رخ میدهند. کمفرمانی زمانی اتفاق میافتد که خودرو نسبت به فرمان داده شده کمتر از حد مورد انتظار بچرخد؛ یعنی خودرو تمایل دارد مسیر را مستقیمتر طی کند و وارد پیچ نشود. از طرفی، بیشفرمانی برعکس است؛ یعنی خودرو بیش از حد فرمان میپذیرد و عقب آن تمایل دارد از مسیر پیچ خارج شود و احتمال لغزش عقب افزایش مییابد.
این دو حالت عمدتاً به دلیل تغییرات در توزیع وزن، سیستم تعلیق، لاستیکها و سامانههای کنترل پایداری به وجود میآیند و میتوانند کنترل خودرو را برای راننده دشوار کنند.
علائم و نشانههای بروز خطا
- احساس کشیده شدن خودرو به سمت بیرون پیچ (کمفرمانی): هنگامی که فرمان را میچرخانید اما خودرو به خوبی به فرمان پاسخ نمیدهد و تمایل دارد مستقیم برود.
- لغزش یا سر خوردن عقب خودرو به سمت بیرون پیچ (بیشفرمانی): حس میشود عقب خودرو از مسیر خارج میشود و خودرو در حال لغزش یا چرخش بیش از حد است.
- نیاز به وارد کردن نیروی بیشتر به فرمان: در حالت کمفرمانی فرمان سفتتر یا بزرگتر چرخانده میشود.
- صدای سایش یا لغزش چرخها: مخصوصاً در شرایط بیشفرمانی و هنگام شروع لغزش عقب خودرو.
- عدم تعادل خودرو: حس ناپایداری، تکانهای ناگهانی بدنه یا لرزش فرمان.
- عمکلرد نامناسب سیستمهای کمک راننده: مثل ترمز ضد قفل (ABS) و کنترل پایداری (ESP) که هشدار یا فعال شدن غیرمعمول دارند.
دلایل احتمالی بروز خطا
- توزیع نامناسب وزن خودرو: بار اضافی یا تغییر در بارگذاری میتواند تعادل را برهم زند و کمفرمانی یا بیشفرمانی را ایجاد کند.
- مشکل در سیستم تعلیق و فنرهای خودرو: خرابی یا فرسودگی کمک فنرها، بوشها و فنرها تأثیر مستقیمی بر رفتار خودرو در پیچها دارد.
- فرسودگی یا کیفیت نامناسب لاستیکها: لاستیکهای فرسوده، باد نامناسب یا نوع لاستیک نامتناسب با شرایط مسیر میتواند سطح چسبندگی را کاهش دهد.
- تنظیم و تنظیم نبودن هندلینگ و زاویه چرخها (کمبر و کستر): تنظیم نبودن این پارامترها باعث ایجاد واکنشهای غیرطبیعی در پیچها میشود.
- مشکلات در سیستم ترمز و کنترل پایداری (ESP): نقص در این سیستمها ممکن است عملکرد خودرو را در پیچ مختل کند.
- شتابگیری یا ترمزگیری نامناسب در زمان گذر از پیچ: اعمال نیروهای ناگهانی باعث کاهش کنترل خودرو میشود، البته این مورد بیشتر به رفتار راننده مربوط است ولی میتواند نشانههای ایراد سیستم را تشدید کند.
ابزارهای مورد نیاز برای عیبیابی این خطا
- دستگاه دیاگ خودرو (OBD2 Scanner)
- ابزار تنظیم زاویه چرخها (Wheel Alignment Tools)
- ترازسنج (Level Meter) برای بررسی سیستم تعلیق
- ابزار کنترل باد و وضعیت لاستیک (Tyre Pressure Gauge)
- دستگاه تست عملکرد سیستم ABS و ESP
- اپلیکیشن تخصصی عیبیابی خودرو مانند AiDiag
مدت زمان تقریبی عیبیابی
برای بررسی دقیق علل کمفرمانی یا بیشفرمانی، مدت زمان تقریبی عیبیابی بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت بر اساس دسترسی به تجهیزات و تجربه تکنسین نیاز است.
آیا رانندگی با وجود این خطا خطرناک است؟
بله، رانندگی با کمفرمانی یا بیشفرمانی میتواند بسیار خطرناک باشد.
این حالتها باعث کاهش دقت کنترل خودرو هنگام عبور از پیچها میشوند و خطر لغزش، خروج از مسیر، یا حتی چرخش ناخواسته خودرو را افزایش میدهند. در پیچهای تند یا جادههای لغزنده احتمال وقوع تصادفات جدی بیشتر میشود. به خصوص در شرایط آب و هوایی نامناسب، این ایرادات میتوانند ریسک تصادف را افزایش دهند و امنیت راننده و سرنشینان را تهدید کنند.
اهمیت بررسی این خطا و مراجعه به اپلیکیشن
بررسی فوری و دقیق این نوع خطاهای خودرو بسیار مهم است تا از گسترش آسیبها و خطرات احتمالی جلوگیری شود. استفاده از اپلیکیشنهای عیبیابی خودرو مانند AiDiag میتواند به شما کمک کند تا مراحل اولیه عیبیابی را به صورت تخصصی و آسان انجام دهید. این ابزارها دادههای دقیقی از وضعیت خودرو، سیستم فرمان، تعلیق و تایرها ارائه میکنند و راهنماییهای مناسبی برای رفع مشکل در اختیار رانندگان و تکنسینها میگذارند.
عدم توجه به این نوع ایراد میتواند منجر به افزایش هزینه تعمیرات و کاهش ایمنی خودرو شود، به همین دلیل استفاده از تکنولوژیهای نوین عیبیابی و پایش خودرو اهمیت بالایی دارد.
در پایان، اگر میخواهید به صورت رایگان فرایند عیبیابی خودرو هنگام بروز کمفرمانی یا بیشفرمانی را مشاهده و دنبال کنید، استفاده از اپلیکیشن AiDiag را به شما پیشنهاد میکنیم. این اپلیکیشن با ارائه راهنماییهای گام به گام و اتصال به دستگاه دیاگ، شما را در درک بهتر مشکل و رسیدن به راهحل مناسب همراهی خواهد کرد.