مقدمه
موتور فن خودرو یکی از قطعات حیاتی در سیستم خنککننده موتور است که نقش بسیار مهمی در جلوگیری از افزایش دمای بیش از حد موتور ایفا میکند. زمانی که موتور فن کار نمیکند، ممکن است مشکلات جدی مثل داغ شدن موتور و خرابیهای گسترده به وجود آید. شناخت این ایراد و روشهای عیبیابی آن به شما کمک میکند تا در زمان مناسب نسبت به تعمیر اقدام کنید و از خسارتهای بیشتر جلوگیری نمایید.
توضیح ایراد
ایراد «موتور فن کار نمیکند» به وضعیتی اطلاق میشود که موتور فن خودرو به دلایل مختلفی از فعالیت باز میماند و عمل خنکسازی موتور به درستی انجام نمیشود. به عبارت سادهتر، فنهایی که معمولاً پشت رادیاتور قرار گرفتهاند و وظیفه دارند با گردش هوا، دمای موتور را کنترل کنند، یا روشن نمیشوند یا عملکرد آنها به صورت ناقص یا متوقف است. این مشکل میتواند منجر به افزایش دمای موتور و در نتیجه کاهش کارایی و حتی آسیب به قطعات داخلی موتور شود.
علائم و نشانههای بروز خطا
- افزایش غیرطبیعی دمای موتور: نشاندهنده فعالیت ناکافی موتور فن است که باعث عدم انتقال صحیح حرارت میشود.
- خاموشی ناگهانی فن: در برخی مدلها ممکن است متوجه شوید که فن در هنگام نیاز به خنککاری روشن نمیشود.
- روشن شدن چراغ هشدار دمای موتور روی داشبورد: نشاندهنده افزايش غيرعادی دمای موتور است.
- کاهش عملکرد کولر: چون فن نقش مهمی در عملکرد سیستم تهویه مطبوع دارد، از کار افتادن آن باعث ضعیف شدن کولر میشود.
- شنیدن صدای ناهنجار یا لرزش در ناحیه فن: ممکن است نشان از آسیب مکانیکی یا برقی به موتور فن باشد.
- ایجاد بوی سوختن: به علت داغ شدن بیش از حد موتور یا قطعه فن معیوب، گاهی بوی سوختن احساس میشود.
دلایل احتمالی بروز خطا
دلایل مختلفی ممکن است موجب غیر فعال شدن موتور فن خودرو شود که مهمترین آنها عبارتند از:
- خرابی رله فن: رله مسئول انتقال برق به موتور فن است و در صورت معیوب شدن، فن روشن نمیشود.
- سیمکشی و اتصالات معیوب: قطع یا آسیب سیمها و اتصالات الکتریکی مربوط به فن باعث قطع جریان برق موتور فن میشود.
- خرابی سنسور دمای موتور (Thermosensor): این سنسور وظیفه ارسال سیگنال به فن برای راهاندازی را دارد که در صورت خراب شدن، فن فعال نخواهد شد.
- سوختن موتور فن (موتور الکتریکی فن): موتور فن ممکن است به دلیل استفاده طولانی یا مشکلات برقی بسوزد و از کار بیفتد.
- مشکل در کنترل یونیت ECU یا ماژول کنترل فن: برخی خودروها فن را توسط واحد کنترل الکترونیکی مدیریت میکنند و خطا در این واحد باعث عدم عملکرد فن میشود.
- عدم وجود برق به فن در زمان روشن بودن خودرو: ممکن است فیوز فن سوخته باشد یا پریز برق قطع شده باشد.
ابزارهای مورد نیاز برای عیبیابی این خطا
- دستگاه دیاگ یا اسکنر خودرو (OBD2 Scanner)
- مولتیمتر دیجیتال برای بررسی ولتاژ و مقاومت
- رله تستر (تستر رله)
- ابزارهای تست سنسور دما (ترموکوپل یا دماسنج الکتریکی)
- کیت سیمکش و اتصالات برای بازبینی و تعمیر سیمها
مدت زمان تقریبی عیبیابی
با توجه به پیچیدگیهای مختلف و نوع خودرو، معمولاً مدت زمان عیبیابی موتور فن بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت خواهد بود. البته اگر دستگاه دیاگ در دسترس باشد و تجربه کافی داشته باشید، این زمان میتواند کمتر شود.
آیا رانندگی با وجود این خطا خطرناک است؟
بله، رانندگی با موتور فن معیوب کاملاً خطرناک است. زیرا خنککاری ناکافی موتور باعث افزایش دمای موتور میشود که این مسئله میتواند به:
- کاهش کارایی و قدرت موتور
- خرابی واشر سرسیلندر
- آسیب دیدگی بلوک موتور
- فرسایش سریعتر قطعات موتور و افزایش هزینه تعمیرات
همچنین، داغ شدن بیش از حد موتور ممکن است باعث توقف ناگهانی خودرو در مسیر شود که میتواند مخاطرات ایمنی برای راننده و سرنشینان ایجاد کند. در نتیجه، توصیه میشود در صورت مشاهده علائم خطا، در اسرع وقت نسبت به رفع مشکل اقدام شود.
اهمیت بررسی این خطا و مراجعه به اپلیکیشن
عیبیابی و تشخیص دقیق کد خطا و علت دقیق عدم عملکرد موتور فن فقط با تجهیزات تخصصی و تجربه کافی امکانپذیر است. استفاده از نرمافزارها و اپلیکیشنهای تخصصی عیبیابی خودرو، مانند اپلیکیشن AiDiag، این امکان را به شما میدهد که علاوه بر خواندن کد خطا، به صورت تقریبی مشکل را شناسایی کرده و از راهنماییهای لازم برای تعمیر و رفع ایراد مطلع شوید. بررسی به موقع و دقیق این خطا میتواند از هزینههای سنگین و صدمات جبرانناپذیر به موتور خودرو جلوگیری نماید.
اگر شما نیز با مشکل موتور فن کار نمیکند مواجه شدهاید، پیشنهاد میکنیم با استفاده از اپلیکیشن AiDiag به صورت رایگان فرایند کامل عیبیابی خودرو را دنبال کنید و با اطلاعات دقیقتر، فرایند تعمیر را سادهتر و مطمئنتر کنید.