مقدمه
چراغ نشانگر ایراد موتور خودرو یا Check Engine یکی از مهمترین علائم هشدار دهنده در داشبورد خودرو است که رانندگان را از وجود مشکلی در سیستم موتور باخبر میکند. یکی از خطاهای رایج مربوط به روشن شدن این چراغ، پیام عملکرد سیستم EGR را کنترل کنید است. این خطا میتواند علتهای متفاوتی داشته باشد که اگر به موقع بررسی و رفع نشود، عملکرد موتور و مصرف سوخت خودرو را تحت تاثیر منفی قرار میدهد. در این مقاله به طور جامع به بررسی این خطا، علائم، دلایل احتمالی، ابزارهای عیبیابی، مدت زمان تشخیص و خطرات احتمالی آن پرداخته شده است.
توضیح ایراد: چراغ نشانگر ایراد موتور و پیام «عملکرد سیستم EGR را کنترل کنید»
چراغ نشانگر ایراد موتور که معمولاً به شکل یک موتور کوچک یا عبارت Check Engine روی داشبورد ظاهر میشود، به راننده اعلام میکند که در سیستم موتور خودرو مشکلی وجود دارد. یکی از خطاهای متداول همراه با روشن شدن این چراغ، پیامی است که به عملکرد سیستم EGR (Exhaust Gas Recirculation) اشاره دارد.
سیستم EGR وظیفه دارد بخشی از گازهای خروجی از موتور را دوباره به داخل موتور برگرداند تا دما و میزان آلایندههای تولید شده کاهش یابد. وقتی عملکرد این سیستم مختل شود، باعث افزایش آلایندهها، کاهش راندمان و افزایش مصرف سوخت میشود. بنابراین پیام «عملکرد سیستم EGR را کنترل کنید» به راننده اعلام میکند که این بخش حیاتی موتور نیاز به بررسی فوری دارد.
علائم و نشانههای بروز خطای عملکرد سیستم EGR
وقتی چراغ نشانگر ایراد موتور روشن شده و پیام مربوط به سیستم EGR دیده میشود، رانندگان ممکن است با چندین علائم قابل مشاهده مواجه شوند که عبارتند از:
- کاهش قدرت موتور: گاز گرفتگی، ضعف در شتابگیری و کاهش عملکرد موتور هنگام رانندگی.
- افزایش مصرف سوخت: شرایطی که سیستم EGR دچار اشکال است، باعث میشود موتور مصرف سوخت بیشتری داشته باشد.
- ایجاد لرزشهای غیرعادی: ضربه یا لرزش در موتور مخصوصاً هنگام درجا کار کردن خودرو.
- هوا آلودهتر از حد معمول بیرون میآید: وجود گازهای اگزوز با بوی سوخت ناقص یا دود سیاه.
- کد خطاهای مرتبط با EGR: در هنگام عیبیابی با دستگاه دیاگ، کدهای خطای مخصوص سیستم EGR ثبت میشود که تأیید کننده مشکل است.
دلایل احتمالی بروز خطا در عملکرد سیستم EGR
سیستم EGR متشکل از قطعات مکانیکی و الکترونیکی است که در کنار هم کار میکنند. اختلال در هر یک از اجزای این سیستم میتواند باعث روشن شدن چراغ خطا شود. مهمترین دلایل احتمالی عبارتند از:
گرفتگی دریچه EGR و مسیر عبور گازها
وجود رسوبات کربنی به مرور زمان باعث مسدود شدن مسیر عبور گازهای اگزوز در دریچه EGR میشود. این گرفتگی منجر به کاهش یا قطع عبور گازها و اختلال در عملکرد درست سیستم میگردد.
خرابی شیر الکترونیکی یا مکانیکی EGR
شیر کنترل EGR ممکن است بر اثر خرابی الکترومغناطیس، سیمکشی معیوب، یا آسیب مکانیکی کارایی خود را از دست دهد. این عامل باعث ارسال اطلاعات نادرست به یونیت کنترل موتور یا عدم عملکرد دریچه میشود.
مشکل در سنسورهای مرتبط با سیستم EGR
سنسورهایی که میزان گازهای بازگردانده شده، دمای خروجی یا موقعیت دریچه EGR را کنترل میکنند، در صورت خرابی یا ایجاد خطا، سیستم را به اشتباه میاندازند و کد خطا تولید میشود.
عیب در سیمکشی و اتصالات الکتریکی
قطع یا اتصالی در کابلهای برقی و کانکتورها مرتبط با سیستم EGR میتواند باعث نقص عملکرد آن شود و چراغ خطا را فعال کند.
مشکلات نرمافزاری در یونیت کنترل موتور (ECU)
گاهی اوقات کدهای نرمافزاری در ECU به دلیل بهروزرسانی قدیمی یا خطای برنامهریزی باعث بروز هشدار نادرست میشوند.
ابزارهای مورد نیاز برای عیبیابی خطای عملکرد سیستم EGR
برای تشخیص دقیق دلیل روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور و خطای سیستم EGR، نیاز به ابزارهای تخصصی عیبیابی خودرو وجود دارد که عبارتند از:
- دستگاه دیاگ OBD-II
- اسکوپ دیجیتال
- تستر سنسورهای موتور
- مولتیمتر دیجیتال
- دستگاه تست فشار سوخت
- ابزار تمیزکردن و رسوبزدایی دریچه EGR
مدت زمان تقریبی عیبیابی خطا
عموماً فرآیند عیبیابی خودرو برای خطای مرتبط با عملکرد سیستم EGR بستگی به شدت مشکل و تجهیزات موجود دارد اما میتوان گفت که:
- انجام تستهای ابتدایی با دستگاه دیاگ معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زمان میبرد.
- محیط کار برای تمیزکاری دریچه و بررسی اجزاء مکانیکی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه مورد نیاز است.
- در صورت نیاز به تعویض قطعه، زمان بیشتر و بررسیهای تکمیلی لازم است.
آیا رانندگی با وجود خطای عملکرد سیستم EGR خطرناک است؟
روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور و پیام خطا درباره سیستم EGR معمولاً نشاندهنده اختلال در فرایند تصفیه گازهای خروجی است. این وضعیت میتواند به صورت زیر خطرناک باشد:
- افزایش آلایندگی: خروج گازهای مضر و آلایندههای بیشتر به محیط زیست باعث آلودگی هوا و نقض قوانین محیط زیستی میشود.
- کاهش کارایی موتور: موتور در وضعیت ناکارآمدی کار میکند که ممکن است باعث ایجاد ضربه و خرابیهای مکانیکی گردد.
- افزایش مصرف سوخت: خطا در عملکرد EGR منجر به مصرف بالاتر سوخت و هزینه اضافی بر مالک خودرو میشود.
- خطر خرابی بیشتر موتور: ادامه رانندگی بدون رفع مشکل ممکن است منجر به آسیب دیدگیهای جدیتر به قطعات موتور شود.
بنابراین رانندگی طولانیمدت با این خطا توصیه نمیشود و بهتر است در اسرع وقت عیبیابی و تعمیر انجام شود.
اهمیت بررسی خطای عملکرد سیستم EGR و مراجعه به اپلیکیشن
عیبیابی تخصصی و دقیق خطای سیستم EGR نیازمند تجهیزات پیشرفته و دانش فنی بالاست تا بتوان به درستی منبع مشکل را تشخیص داد. استفاده از اپلیکیشنهای تخصصی تشخیص عیب خودرو مانند AiDiag این امکان را فراهم میکند تا شما بدون نیاز به نگرانیهای صرف نظر از هزینه و زمان، فرایند عیبیابی این خطا را به صورت قدم به قدم مشاهده و دنبال کنید.
این نرمافزارها به شما کمک میکنند که ابتدا کد خطای دقیق را شناسایی کنید و سپس مراحل لازم برای اصلاح مشکل را به صورت تصویری و گام به گام در اختیار شما قرار دهند. این قابلیت بویژه برای کسانی که علاقهمند به تعمیرات خودرو به صورت خودآموز هستند، بسیار ارزشمند است و باعث میشود خطا به سرعت و با دقت رفع شود.
در پایان، با مراجعه به اپلیکیشن AiDiag، میتوانید به صورت رایگان تمام مراحل عیبیابی این خطا را گام به گام دنبال کنید و ضمن صرفهجویی در هزینه و زمان، از سلامت موتور خودروی خود مطمئن شوید. این اپلیکیشن با ارائه راهنماییهای تخصصی و ساده، به شما کمک میکند درک بهتری از عملکرد اجزای متنوع خودرو پیدا کنید و هر زمان که چراغ ایراد موتور روشن شد، با اطمینان خاطر اقدام مناسب انجام دهید.