مقدمه
یکی از مشکلات رایج در خودروها که میتواند موجب نگرانی رانندگان گردد، افزایش بیش از حد دمای موتور است که عموماً به آن «جوئش آوردن موتور» گفته میشود. این وضعیت نه تنها عملکرد خودرو را مختل میکند بلکه میتواند به قطعات حیاتی موتور آسیبهای جدی وارد کند. در این مقاله، به صورت جامع به کد خطا و عیب یابی خودرو مرتبط با افزایش دمای موتور پرداخته و علائم، دلایل، ابزارها و اهمیت رسیدگی به این خطا را بررسی میکنیم.
توضیح ایراد
دمای موتور خودرو بیش از حد معمول افزایش پیدا میکند و این موضوع باعث میشود موتور به اصطلاح «جوش بیاورد». موتور خودرو به گونهای طراحی شده است که تحت دمای مشخصی کار کند. زمانی که این دما از حد مجاز فراتر رود، روغن موتور شروع به کاهش کارایی کرده و قطعات داخلی موتور به شدت دچار اصطکاک و آسیب میشوند. این وضعیت نه تنها در کوتاه مدت مانع حرکت صحیح خودرو میشود بلکه میتواند باعث آسیبهای دائمی به سیلندرها، سرسیلندر، واشر سرسیلندر و حتی بلوک موتور گردد.
علائم و نشانههای بروز خطا
1. بالا رفتن چشمگیر عقربه دمای موتور
در حین رانندگی، مشاهده میشود که عقربه دماسنج موتور به منطقه قرمز (معمولاً بالای ۹۰ تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد) رسیده و ثابت میماند یا به سرعت به آن نزدیک میشود.
2. بخار سفید یا دود از زیر کاپوت
بخار آب یا بخار خروجی از موتور یک نشانه واضح است که سیستم خنککننده شکست خورده و موتور در حال جوش آوردن است.
3. بوی سوختگی یا بوی غیرمعمول
وقتی روانکار موتور یا پلاستیکهای اطراف موتور بیش از حد حرارت ببینند، بوی سوختگی یا بوی نامطبوع میتواند حس شود.
4. کاهش قدرت موتور و کند شدن خودرو
دمای بالا به صورت مستقیم باعث کاهش کارایی موتور شده و خودرو توان لازم را برای شتابگیری یا حرکت پایدار ندارد.
5. روشن شدن چراغ هشدار دمای موتور یا “Check Engine”
در بسیاری از خودروها یک چراغ مخصوص وجود دارد که هنگام افزایش بیش از حد دمای موتور روشن میشود.
دلایل احتمالی بروز خطا
افزایش دمای موتور میتواند دلایل متعددی داشته باشد که هریک از آنها به صورت مجزا یا توأم باعث ایجاد این مشکل میشوند. در ادامه به مهمترین دلیلهای رایج اشاره شده است:
1. کمبود یا نشت مایع خنککننده (آب رادیاتور)
مایع خنککننده وظیفه انتقال گرمای موتور به رادیاتور و خروج آن به محیط را دارد؛ هرگونه کاهش سطح این مایع موجب داغ شدن سریع موتور میشود.
2. خرابی ترموستات
ترموستات کنترل جریان مایع خنککننده را دارد و در صورت گیر کردن در حالت بسته، مایع خنککننده گردش نمیکند و consequently موتور جوش میآورد.
3. مشکل در فن رادیاتور
اگر فن رادیاتور کار نکند یا به درستی عمل نکند، رادیاتور قادر به خنک کردن مایع نخواهد بود و موتور دمای بالایی پیدا میکند.
4. گرفتگی یا انسداد رادیاتور
وجود رسوبات، زنگ زدگی یا هرگونه انسداد در مسیر رادیاتور باعث کاهش جریان هوا و ناکارآمدی سیستم خنککننده خواهد شد.
5. پمپ آب معیوب
پمپ آب مسئول گردش مایع خنککننده در کل سیستم است. خرابی این قطعه، گردش مایع را مختل کرده و سبب افزایش دمای موتور میگردد.
6. واشر سرسیلندر آسیبدیده
واشر سرسیلندر وظیفه آببندی بین بلوک موتور و سرسیلندر را دارد. خرابی این قطعه موجب نشت گاز به سیستم خنککننده و افزایش دما میشود.
7. مشکل در سیستم تهویه و عبور هوا
مسدود شدن این بخشها باعث کاهش جریان هوا به رادیاتور و سیستم خنککننده و افزایش دمای موتور میشود.
ابزارهای مورد نیاز برای عیبیابی این خطا
- دیاگ یا اسکنر OBD2
- دماسنج دیجیتال یا ترمومتر
- فشارسنج سیستم خنککننده
- مانومتر ترموستات
- پمپ فشار مایع خنککننده
- چراغ قوه حمل دستی
- کدخوان خطا (Error Code Reader)
- جک خودرو برای دسترسی به قسمتهای زیرین
مدت زمان تقریبی عیبیابی
عیبیابی خودرو در خصوص افزایش دمای موتور معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت به طول میانجامد. این زمان به تخصص تعمیرکار، دسترسی به ابزارهای پیشرفته، و همچنین شرایط موتور و خودرو بستگی دارد. به طور کلی با ابزارهای مناسب و تجربه کافی، میتوان محل دقیق خطا را در کوتاهترین زمان ممکن شناسایی کرد.
آیا رانندگی با وجود این خطا خطرناک است؟
بله، رانندگی با موتور جوش آور میتواند بسیار خطرناک باشد و ممکن است عواقب جدی برای خودرو و راننده در پی داشته باشد:
- خرابی قطعات موتور: ادامه رانندگی باعث ایجاد گرمای زیاد و در نتیجه ذوب شدن یا خوردگی قطعات داخلی موتور میشود.
- ایجاد نشتی و ترک خوردگی: گرمای زیاد ممکن است منجر به ترک در بلوک موتور یا سرسیلندر گردد.
- آتش سوزی: در مواردی بسیار نادر و شدید، دمای بالای موتور میتواند باعث آتش سوزی شود.
- خطر برای راننده و محیط زیست: بخارات داغ و نشت مایعات میتوانند خطر جدی برای امنیت راننده و دیگران ایجاد کنند.
بنابراین در صورت مشاهده علائم خطای افزایش دمای موتور، باید خودرو را بلافاصله متوقف کرد و به دنبال رفع مشکل بود.
اهمیت بررسی این خطا و مراجعه به اپلیکیشن
خطای دمای موتور افزایش یافته یکی از خطاهای حیاتی خودرو است که نیازمند بررسی دقیق و تخصصی میباشد. انجام عیب یابی خودرو توسط افراد غیرمتخصص ممکن است باعث تشخیص اشتباه و بروز مشکلات بیشتر گردد. برای این منظور استفاده از ابزارهای پیشرفته همراه با اپلیکیشنهای معتبر عیبیابی خودرو توصیه میشود.
این اپلیکیشنها میتوانند با دریافت کد خطا، تحلیل دقیق شرایط موتور را به سادهترین شکل برای کاربر فراهم کنند و همچنین راهنماییهای لازم جهت رفع مشکل را ارائه دهند. با استفاده از این روشها میتوان به موقع از آسیبهای جدی جلوگیری کرد و هزینههای تعمیرات را کاهش داد.
همین حالا با مراجعه به اپلیکیشن AiDiag از امکانات پیشرفته و رایگان برای مشاهده و پیگیری مراحل عیبیابی این ایراد بهرهمند شوید. این اپلیکیشن با رابط کاربری ساده و تخصصی به شما کمک میکند که بدون نیاز به دانش فنی عمیق، وضعیت خودرو را بررسی و اقدامات لازم را انجام دهید. با AiDiag رانندگی ایمنتر و آرامش خاطر بیشتری خواهید داشت.