مقدمه
چراغ نشانگر ایراد موتور خودرو یکی از آن علامتهای هشدار مهم در داشبورد است که توجه بسیاری از رانندگان را به خود جلب میکند. این چراغ که معمولا به شکل یک موتور کوچک یا کلمه "Check Engine" نمایش داده میشود، نشاندهنده وجود یک مشکل در سیستمهای مختلف خودرو است. روشن شدن این چراغ به معنی وجود یک کد خطا در سیستم برق و الکترونیک خودرو است که نیازمند عیبیابی دقیق میباشد. در این مقاله به صورت جامع به بررسی علائم، دلایل، ابزارهای عیبیابی و میزان خطر رانندگی با این خطا میپردازیم.
توضیح ایراد
زمانی که چراغ نشانگر ایراد موتور روشن میشود، سیستم مدیریت موتور خودرو یک مشکل را شناسایی کرده است. این ایراد میتواند ناشی از نقص در موتور، سیستم اگزوز، سیستم سوخترسانی، حسگرها یا هر یک از اجزای مرتبط با عملکرد موتور باشد. در واقع، این چراغ به شما هشدار میدهد که یک یا چند سنسور در خودرو، اطلاعاتی خارج از بازه تعریفشده اعلام کردهاند و خودرو نمیتواند به شکل بهینه کار کند.
در این لحظه، سیستم کامپیوتری خودرو (ECU) یک کد خطا ایجاد میکند که با دستگاههای عیبیابی قابل خواندن است تا محل و علت دقیق مشکل مشخص شود.
علائم و نشانههای بروز خطا
روشنی چراغ روی داشبورد
مشهودترین و اولیهترین علامت وجود خطا، روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور است که میتواند به صورت ثابت یا چشمکزن ظاهر شود.
کاهش قدرت موتور
در برخی موارد، خودرو دچار کاهش محسوس در توان و شتاب میشود که نشانهای از اختلال در عملکرد موتور است.
افزایش مصرف سوخت
اختلالات سیستم سوخترسانی باعث میشود مصرف سوخت بهینه نباشد و میزان سوخت مصرفی افزایش یابد.
روشن شدن چراغ هشدارهای دیگر
گاهی همراه با چراغ ایراد موتور، سایر چراغهای هشدار مانند چراغ کنترل آلایندگی یا چراغ ABS نیز روشن میشوند.
صدای غیر عادی موتور
شنیدن صداهای نامتعارف مانند تقتق، لرزش یا بینظمی در ریتم کارکرد موتور میتواند از نشانههای خطا باشد.
کاهش شتاب یا کشش خودرو
موتور در تحویل نیرو دچار مشکل شده و خودرو ممکن است نتواند با نیروی همیشگی حرکت کند.
دود خروجی غیر طبیعی
تغییر رنگ یا حجم دود اگزوز مخصوصا دود سیاه یا آبی رنگ نشاندهنده اختلال در فرآیند احتراق موتور است.
دلایل احتمالی بروز خطا
روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور میتواند به دلایل متعددی باشد که در ادامه به برخی از رایجترین آنها اشاره میکنیم:
۱. شکستگی یا شل شدن درپوش باک سوخت
یکی از علتهای ساده ولی رایج روشنشدن این چراغ، عدم بسته شدن درست درپوش باک سوخت است که منجر به نشت بخارات سوخت و بههم خوردن سیستم کنترل آلایندگی میشود.
۲. نقص در حسگر اکسیژن (O2 Sensor)
این حسگر وظیفه اندازهگیری میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی را دارد. خرابی آن باعث اختلال در ترکیب سوخت و هوا میشود و ECU نمیتواند عملکرد بهینه موتور را تضمین کند.
۳. خرابی شمعها یا وایرهای شمع
پرهیز از احتراق صحیح سوخت به دلایل مرتبط با شمعها یا سیستم جرقهزنی باعث ایجاد اختلال و روشن شدن چراغ خطا میشود.
۴. مشکل در سیستم کاتالیزور خودرو
کاتالیزور نقش اصلی کاهش آلایندگی گازها را دارد و خرابی یا گرفتگی آن منجر به بروز خطا در سیستم مدیریت موتور میشود.
۵. اختلال در سیستم سوخترسانی
مسدود شدن فیلتر سوخت، ایراد در انژکتورها یا پمپ سوخت میتوانند باعث ایجاد مشکلات در تامین سوخت مناسب و بهدنبال آن روشن شدن چراغ ایراد موتور شوند.
۶. مشکلات در سیستم تهویه موتور (EGR)
دریچه EGR مسئول کنترل بخشی از گازهای خروجی جهت کاهش آلایندههاست. خرابی این سیستم میتواند باعث پیامدهای سوء در عملکرد موتور شود.
۷. اشکالات نرمافزاری در ECU
گاهی بهروزرسانی یا اشکالات نرمافزاری واحد کنترل موتور باعث ایجاد کد خطا و روشن شدن چراغ نشانگر میگردد.
۸. نقص در سنسور جریان هوا (MAF)
این سنسور حجم هوای ورودی به موتور را اندازهگیری میکند و خطا در آن میتواند ترکیب سوخت و هوا را به هم بزند.
ابزارهای مورد نیاز برای عیبیابی این خطا
- دستگاه دیاگ OBD-II
- اسکنر کد خطا خودرو
- مولتیمتر دیجیتال برای تست قطعات الکترونیکی
- پمپ تست فشار سوخت
- ابزار تست سنسورهای اکسیژن و MAF
- نرمافزارهای تخصصی عیبیابی خودرو
مدت زمان تقریبی عیبیابی
مدت زمان لازم برای انجام عیبیابی سیستم برق و الکترونیک موتور خودرو معمولا بستگی به نوع ایراد دارد. بطور کلی، عیبیابی این خطا میتواند بین ۳۰ دقیقه تا ۱.۵ ساعت طول بکشد. بخشی از این زمان صرف خواندن کد خطا و شناسایی منشا مشکل میشود و سپس بررسی اجزای مرتبط جهت اطمینان از صحت عملکرد آنها انجام میپذیرد.
آیا رانندگی با وجود این خطا خطرناک است؟
روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور میتواند درجههای مختلفی از خطر را داشته باشد که بسته به نوع خطا، شدت آن متفاوت است:
- اگر چراغ ثابت و بدون چشمک روشن باشد، معمولاً خطا جدی نیست اما توصیه میشود هر چه سریعتر برای بررسی اقدام شود.
- اگر چراغ چشمکزن باشد، نشاندهنده یک مشکل فوری و جدی است که ادامه رانندگی ممکن است باعث صدمات جدی به موتور شود. در این حالت، بهتر است خودرو را به سرعت متوقف کرده و به تعمیرگاه مراجعه کنید.
ادامه رانندگی بدون بررسی خطا ممکن است منجر به آسیبهای گستردهتر در موتور، افزایش مصرف سوخت، آلایندگی بالا و خطرات امنیتی در مسیر شود.
اهمیت بررسی این خطا و مراجعه به اپلیکیشن
تشخیص دقیق ایراد موتور یک فرایند تخصصی است که به ابزارهای پیشرفته و نرمافزارهای عیبیابی نیاز دارد. استفاده از دستگاههای دیاگ و اپلیکیشنهای اختصاصی برای خواندن کدهای خطا و بررسی دقیق قطعات میتواند به شما کمک کند تا علل اصلی روشن شدن چراغ نشانگر ایراد موتور را متوجه شوید.
نکته مهم این است که جلوگیری از آسیبهای جدی و هزینههای هنگفت تعمیر، تنها با عیبیابی به موقع و صحیح میسر میشود. بنابراین، مراجعه به اپلیکیشنهای تخصصی عیبیابی خودرو و استفاده از راهنماییهای آن برای خواندن کد خطا و یافتن روشهای پیشنهادی، گامی هوشمندانه در حفظ سلامت خودرو است.
برای بررسی و مشاهده رایگان مراحل عیبیابی این خطا و دریافت راهکارهای تخصصی، همین حالا به اپلیکیشن AiDiag مراجعه کنید. این اپلیکیشن با دسترسی به پایگاه داده وسیع کدهای خطای خودرو و آموزشهای گام به گام، شما را در فرایند عیبیابی خودرو همراهی میکند و به حفظ سلامت موتور خودرو و افزایش عمر آن کمک مینماید.