راهنمای جامع سرویس گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی
گیربکس دوکلاچه (DSG) یکی از پیشرفتهترین فناوریهای انتقال نیرو در خودروهای مدرن است که توسط شرکت فولکس واگن توسعه یافته و به صورت گسترده در خودروهای فولکس واگن و آئودی مورد استفاده قرار میگیرد. این گیربکس ترکیبی از تعویض نرم دندهها و بازده بالای انتقال نیرو را ارائه میدهد، اما نیازمند سرویس و نگهداری دقیق برای حفظ عملکرد بهینه و جلوگیری از آسیبهای جدی است. در این مقاله به بررسی جامع سرویس گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی، نکات فنی، علائم خرابی و روشهای نگهداری خواهیم پرداخت.
۱. آشنایی با گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی
گیربکس دوکلاچه (Direct-Shift Gearbox) یک نوع جعبه دنده خودکار است که از دو کلاچ مستقل بهره میبرد. به جای کلاچ واحد که در گیربکسهای اتوماتیک معمولی استفاده میشود، DSG دارای دو کلاچ مجزا برای دندههای زوج و فرد است. این طراحی اجازه میدهد که دندهها به سرعت و تقریباً بدون قطع جریان گشتاور بین دندهها تعویض شوند.
ساختار فنی گیربکس DSG
- دو مجموعه کلاچ: کلاچ اول برای دندههای 1، 3، 5 و پایه ردگیری و کلاچ دوم برای دندههای 2، 4، 6 و دنده عقب.
- سیستم الکترونیکی پیشرفته برای کنترل تعویض دندهها بر اساس شرایط رانندگی و فرمان راننده.
- استفاده از روغن مخصوص گیربکس دوکلاچه که وظیفه روانکاری و خنککردن اجزا را دارد.
۲. اهمیت سرویس دورهای گیربکس DSG
بر خلاف گیربکسهای سنتی، گیربکس DSG به دلیل ساختار پیچیده و حساس خود نیازمند نگهداری مکرر و دقیق است. سرویس به موقع این گیربکسها به دلایل زیر اهمیت دارد:
- حفظ روانکاری مناسب: روغن گیربکس با گذشت زمان خاصیت خود را از دست میدهد و ممکن است آلوده شود که منجر به افزایش اصطکاک و سایش قطعات داخلی میشود.
- پیشگیری از خرابی کلاچها: کلاچها تحت فشار زیاد کار میکنند و نیاز به تعویض زودهنگام دارند.
- کاهش هزینههای تعمیرات بزرگ: تعویض به موقع قطعات مصرفی از خراب شدن دیگر اجزای گیربکس جلوگیری میکند.
- بهبود عملکرد و راندمان خودرو: سرویس دورهای موجب تعویض روانتر دندهها و کاهش مصرف سوخت میگردد.
۳. اجزای مهم در سرویس گیربکس DSG
سرویس گیربکس DSG شامل چندین مرحله و تعویض قطعات تخصصی است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
روغن گیربکس DSG
روغن استفاده شده در گیربکس DSG مخصوص و بسیار حساس است. این روغن باید دارای ویسکوزیته مشخص و خواص مقاومت در برابر اکسیداسیون باشد. تغییر روغن گیربکس هر ۴۰ هزار کیلومتر یا ۲ سال یکبار (هر کدام زودتر رسید) توصیه میشود.
فیلتر روغن
فیلتر روغن گیربکس DSG وظیفه جداسازی ذرات معلق و آلودگیهای روغنی را دارد که اگر به موقع تعویض نشود موجب گرفتگی و کاهش جریان روغن میشود.
کلاچهای دوگانه
کلاچها بسته به شرایط رانندگی و نوع مسیر معمولاً بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند. علائم ساییدگی شامل تاخیر در تعویض دنده و لغزش کلاچ است.
سنسورها و عملگرهای الکترونیکی
گیربکس DSG برای کارکرد روان خود به سنسورها و عملگرهای دقیق نیاز دارد که باید در سرویسها توسط دیاگ تخصصی تست شوند.
۴. فرآیند سرویس گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی
سرویس حرفهای گیربکس DSG معمولا توسط مراکز مجاز یا تجهیزات تخصصی انجام میشود و مراحل زیر را شامل میشود:
۱. دیاگ و عیبیابی اولیه
ابتدا سیستم گیربکس به وسیله دستگاه دیاگ فولکس واگن یا آئودی بررسی میشود تا خطاهای نرمافزاری و سختافزاریش تشخیص داده شود.
۲. تعویض روغن گیربکس و فیلتر
- تخلیه کامل روغن قدیمی
- تعویض فیلتر روغن مطابق استاندارد کارخانه
- پرکردن گیربکس با نوع روغن مخصوص و مقدار دقیق
۳. بازدید و تست کلاچها
تست میزان ساییدگی کلاچها و بررسی نشتی یا خرابیهای مکانیکی انجام میشود. در صورت وجود علائم خرابی، تعویض یا تعمیر انجام میگیرد.
۴. تست عملکرد و آپدیت نرمافزار
پس از سرویس فنی، عملکرد گیربکس با شبیهساز رانندگی و تست نرمافزاری بررسی میشود و در صورت نیاز آپدیت نرمافزاری برای بهبود عملکرد تعویض دنده انجام میگردد.
۵. نشانهها و علائم خرابی گیربکس DSG
شناسایی سریع نشانههای مشکل میتواند از هزینههای بیشتر جلوگیری کند. علائمی که نشاندهنده نیاز به سرویس یا تعمیر گیربکس DSG هستند عبارتند از:
- تاخیر در تعویض دنده: دندهها با تأخیر یا ضربه تعویض میشوند یا خودرو لگد میزند.
- نشت روغن گیربکس: مشاهده لکه روغن زیر خودرو که میتواند نشانه خرابی واشرها یا کاسه نمدها باشد.
- نور هشدار گیربکس در صفحه کیلومتر: نمایش خطاهای الکترونیکی گیربکس.
- لغزش کلاچ: شتاب خودرو کاهش یافته ولی دنده تغییر نمیکند یا دور موتور بالا میرود.
- صدای غیرعادی هنگام تعویض دنده: صداهای ناهنجار یا غیرمعمول هنگام جا به جایی دندهها.
۶. نکات مهم در نگهداری گیربکس DSG
- تعویض به موقع روغن و فیلتر: اصولیترین و مهمترین اقدام برای افزایش عمر گیربکس.
- رانندگی نرم و منظم: جلوگیری از بالا کشیدن دور موتور بیش از حد و تعویض ناگهانی دندهها.
- عدم استفاده طولانی از حالت D در ترافیک سنگین: در ترافیکهای سنگین از حالت نیم کلاچ استفاده نشود تا فشار اضافی به کلاچها وارد نشود.
- بررسی دورهای در مراکز مجاز: انجام سرویس و دیاگ دورهای توسط کارشناسان متخصص.
- مراقبت از سیستم خنککننده گیربکس: اطمینان از عملکرد صحیح رادیاتور گیربکس و سیستم تهویه.
۷. تفاوت سرویس گیربکس DSG با گیربکسهای اتوماتیک معمولی
گیربکسهای اتوماتیک سنتی معمولاً از نوع تبدیل گشتاور (تورک کانورتر) استفاده میکنند که ساختار سادهتر و تعداد قطعات اصطکاکی کمتر دارند. سرویسهای آنها معمولاً کمتر تخصصی است.
- روغن استفاده شده در DSG خاصتر و هزینه تعویض آن بالاتر است.
- کلاچهای چندگانه در DSG نیازمند دقت بسیار بیشتر در تحلیل عملکرد و تعویض هستند.
- سیستم الکترونیکی پیشرفتهتر در DSG باعث میشود که دیاگ و عیبیابی تخصصیتر و دقیقتر لازم باشد.
۸. هزینه سرویس گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی
هزینه سرویس گیربکس DSG بستگی به نوع خودرو، مدل و محل انجام تعمیرات دارد. معمولاً هزینه تعویض روغن و فیلتر گیربکس DSG بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان متغیر است و در صورت نیاز به تعویض کلاچ یا تعمیرات بزرگتر هزینهها افزایش مییابد.
به یاد داشته باشید که صرفهجویی در سرویس به موقع معمولاً منجر به هزینههای چندبرابر تعمیرات سنگین خواهد شد.
۹. جمعبندی و توصیه نهایی
گیربکس DSG فولکس واگن و آئودی یک تکنولوژی پیشرفته با عملکرد بسیار خوب است که نیازمند سرویس و نگهداری حرفهای میباشد. رعایت دورههای سرویس، تعویض روغن و فیلتر مناسب، بررسی کلاچها، و دیاگ دورهای از مهمترین عوامل حفظ و افزایش عمر این گیربکسهاست. همچنین، آشنایی با علائم خرابی و واکنش سریع به آنها میتواند از هزینههای بالا جلوگیری کند. برای سرویس گیربکس DSG حتماً به مراکز تخصصی و دارای تجهیزات مدرن مراجعه نمایید تا بالاترین کارایی و ایمنی را در خودرو خود تجربه کنید.
نویسنده: کارشناسان فنی خودرو